Czego objawem jest światłowstręt?

Światłowstręt, czyli dyskomfort, który pojawia się podczas ekspozycji oczu na światło, nie zawsze, ale rzadko kiedy występuje jako osobna jednostka chorobowa. Aby poznać przyczyny światłowstrętu, zazwyczaj musimy sięgnąć głębiej. Jak objawia się światłowstręt i jakie choroby zazwyczaj go wywołują?

Czym jest światłowstręt?

Światłowstręt, nazywany również fotofobią, to nadwrażliwość oczu na światło. O światłowstręcie mówimy, gdy pod wpływem światła słonecznego odczuwasz dyskomfort lub ból oczu. Nie każda negatywna reakcja na światło musi być światłowstrętem. Każdy z nas, w mniejszym lub większym stopniu, nie lubi światła słonecznego, a zbyt duże światło może wywołać poczucie dyskomfortu. Nie zawsze jednak wrażliwość na mocne światło jest światłowstrętem, a często jest po prostu naturalnym odruchem. Kiedy konkretnie możemy mówić o światłowstręcie?

Jak objawia się światłowstręt?

Światłowstręt to dolegliwość, która może dotknąć osoby w każdym wieku, w tym również dzieci. Symptomy światłowstrętu na początku mogą nie być bardzo zauważalne. W przypadku braku leczenia i odkrycia przyczyny mogą nabierać na sile. Negatywne skutki działania promieni słonecznych mogą przybierać różne formy i natężenie, od niewielkiego dyskomfortu po dość poważny ból, który przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu. Można podejrzewać światłowstręt, jeśli odnotowujesz jedno lub więcej z poniższych symptomów:

• Dostrzegasz nadmierną wrażliwość na światło.
• Unikasz światła, odczuwając dyskomfort.
• Zauważasz, że standardowe oświetlenie wydaje się zbyt jaskrawe.
• Doświadczasz widzenia jasnych, kolorowych plam, nawet w ciemności lub przy zamkniętych powiekach.
• Napotykasz trudności podczas czytania lub patrzenia na obrazy i teksty.
• Twoje oczy łzawią lub wręcz przeciwnie, wydają się niezwykle suche.
• Czujesz ból lub dyskomfort w oczach na skutek ekspozycji na światło.
• Masz tendencję do mrużenia jednego lub obu oczu.
• Odczuwasz ból w okolicy czoła.
• W jasnym pomieszczeniu lub na zewnątrz często masz pragnienie zamknięcia oczu.

Jakie są przyczyny występowania światłowstrętu?

Światłowstręt bardzo rzadko jest osobną jednostką chorobową. W zdecydowanej większości przypadków światłowstręt jest wywołany przez inną chorobę, która toczy się w organizmie. Przyczyn pojawienia się światłowstrętu może być wiele, przy czym większość z nich jest związana z chorobami oczu, ale zdarzają się również takie, które wywołane są przez schorzenia pojawiające się w układzie nerwowym.

Światłowstręt, czyli fotofobia, może mieć różne przyczyny. Najczęściej wiąże się z suchymi oczami, ale istnieje wiele innych możliwości. Wśród schorzeń oczu powodujących światłowstręt znajdują się:

• albinizm (brak pigmentu w tęczówce i siatkówce),
• aniridia (wrodzony brak tęczówki),
• astygmatyzm (nieprawidłowy kształt oka powodujący rozmycie obrazu),
• zapalenie spojówek, choroby rogówki,
• zez rozbieżny,
• zapalenie nerwu wzrokowego, obrzęk tarczy nerwu wzrokowego, zwyrodnienie siatkówki czy zapalenie błony naczyniowej oka.

Fotofobia może również wystąpić po operacjach oka, takich jak usuwanie zaćmy.

Niektóre schorzenia neurologiczne również mogą wywoływać światłowstręt, takie jak blefarospazm (skurcze powiek), zapalenie opon mózgowych, migreny, krwotok podpajęczynówkowy, uraz mózgu. Ponadto alergie, zespół przewlekłego zmęczenia, fibromialgia oraz zaburzenia psychiczne, jak depresja czy lęk, również mogą przyczyniać się do nadwrażliwości na światło.

Zdarza się, że światłowstręt jest również wywołany przez określone farmaceutyki. Wśród najczęstszych leków powodujących skutki uboczne w postaci światłowstrętu należą m.in. barbiturany (środki uspokajające), benzodiazepiny (leczące niepokój i stres) czy metylofenidat i zoledronian (stosowany przy ADHD).

Z tego powodu każde pojawienie się nadwrażliwości na światło powinno być skonsultowane z lekarzem, który wykona badania i postara się odkryć prawdziwą przyczynę światłowstrętu. Na przykład, aby dowiedzieć się, czy wynika ona bezpośrednio z problemów z oczami, nawracających migren czy też poważniejszych schorzeń układu nerwowego.

Koniecznie należy udać się do lekarza, w szczególności, gdy światłowstrętowi towarzyszą dodatkowe dolegliwości, jak na przykład ból głowy czy zaczerwienienie oczu, dolegliwości nie ustępują i trwają więcej niż dwa dni, ból wywołany ekspozycją na światło jest wyjątkowo silny.

Jak radzić sobie ze światłowstrętem?

Radzenie sobie ze światłowstrętem wymaga indywidualnego podejścia, które zależy od bezpośredniej przyczyny problemu, czyli od choroby, która za nim stoi. Oto kilka domowych sposobów, które mogą pomóc złagodzić dolegliwości, zanim rozpocznie się leczenie lub w trakcie diagnozy:

• Unikanie światła słonecznego: Kiedy jesteś na zewnątrz, staraj się unikać bezpośredniego światła słonecznego. Możesz używać parasola lub szukać cienia.
• Zamykanie oczu: W przypadku silnego dyskomfortu spróbuj delikatnie zamknąć oczy na kilka chwil. To może pomóc złagodzić ból i nadwrażliwość.
• Noszenie ciemnych okularów: Ciemne okulary przeciwsłoneczne mogą być bardzo pomocne, szczególnie podczas przebywania na zewnątrz w słoneczne dni. Wybieraj okulary z filtrem UV, aby dodatkowo chronić oczy.
• Przyciemnianie pomieszczenia: W domu zasłaniaj zasłony lub używaj rolet, aby ograniczyć ilość światła dostającego się do wnętrza. Stworzenie bardziej komfortowego środowiska może przynieść ulgę.

Pamiętaj, że te metody są tylko tymczasowymi rozwiązaniami. W przypadku, gdy światłowstręt utrzymuje się lub nasila, konieczna jest konsultacja z lekarzem, aby znaleźć i leczyć podstawową przyczynę problemu.