Każdy z nas nie raz słyszał, nie czytaj wieczorem, nie stój tak blisko telewizora, nie scrolluj smartfona bez światła albo nie patrz w słońce, bo oślepniesz. Takich zaleceń jest mnóstwo, lecz nie wszystkie są prawdziwe. Które z nich są mitem? Aby we właściwy sposób dbać o wzrok, to musisz dowiedzieć się, co jest prawdą, a co fikcją. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze mity o wzroku.
1. Czytanie w słabym świetle niszczy wzrok
Badacze i okuliści są zgodni, że czytanie przy słabym świetle nie wpływa w żaden sposób na narząd wzroku. Tym samym nie pogarsza już istniejących wad ani nie powoduje powstawania nowych. Mit ten najprawdopodobniej spowodowany jest faktem, że podczas czytania przy niedostatecznym świetle odczuwamy ból i dyskomfort oczu, co bardzo często powoduje również ból głowy. Wbrew powszechnej opinii w słabym świetle nasze oczy pozostają zdrowe, dzięki naturalnej zdolności do adaptacji – gdy jest ciemno, nasze źrenice ulegają rozszerzeniu. Pogorszenie wzroku w późniejszym okresie życia spowodowane jest mniejszą elastycznością rogówki – zmniejszenie akomodacji oka.
2. Siedzenie zbyt blisko telewizora jest szkodliwe dla oczu
Każdy z nas jako dziecko słyszał nie raz od rodziców „nie siedź zbyt blisko telewizora, bo popsujesz sobie oczy”. Jest to mit, który powtarzany był przez większość rodziców. Z najnowszych badań wynika, że odległość podczas oglądania telewizji nie ma wpływu na jakość naszego wzroku. Ekrany nie wytwarzają żadnego promieniowania, które miałoby negatywny wpływ na nasz wzrok.
Oglądanie zbyt blisko telewizji może prowadzić jedynie do przemęczenia oczu, co objawia się ogólnym dyskomfortem, bólem głowy, pogorszeniem jakości widzenia, a nawet uczuciem piasku pod powiekami. Takie dolegliwości mogą pojawić się również podczas długich godzin prowadzenia pojazdów, czy scrollowania telefonu.
3. Noszenie okularów pogarsza wzrok
Jednym z częstych mitów jest to, że noszenie okularów pogarsza wzrok (narząd wzroku „rozleniwia się” podczas noszenia szkieł korekcyjnych) – mięśnie oka ulegają osłabieniu, ponieważ nie muszą skupiać się na dostosowywaniu ostrości. Dlatego też wiele osób odwleka zakup okularów korekcyjnych. Jest to błąd, ponieważ brak odpowiedniej korekcji wzroku zmusza gałkę oczną do nadmiernej pracy, co przekłada się na dyskomfort podczas widzenia.
Wiele osób skarży się, że noszenie okularów pogłębia ich wadę wzroku. Jest to błędne myślenie, ponieważ wraz z wiekiem zdolność akomodacji oka ulega zmniejszeniu, a tym samym potrzebna jest coraz mocniejsza korekcja.
4. Czytanie zbyt blisko książki jest szkodliwe
Jest to kolejny powielany mit. Czytanie zbyt blisko książki nie psuje wzroku. Może jedynie doprowadzić do występowania różnorodnych dolegliwości spowodowanych przeciążeniem się wzroku. Do najczęstszych z nich należą: ból głowy, rozmazywanie się tekstu, czy uczucie piasku pod powiekami.
Problemy z czytaniem z bliska są jednym z objawów presbiopii czy starczowzroczności (pojawiającej się po 40. Roku życia). Osoby cierpiące na tę dolegliwość często mrużą oczy podczas czytania, co jest męczące i bardzo uciążliwe.
5. Praca przy komputerze niszczy wzrok
Nie można w jednoznaczny sposób potwierdzić lub zaprzeczyć temu stwierdzeniu. Liczne badania naukowe wskazują na szkodliwe działanie emitowanego przez szklane ekrany światła niebieskiego. Sugerują one jednoznacznie, że światło LED ma negatywny wpływ na procesy biologiczne zachodzące w naszym organizmie. Niebieskie światło ma niekorzystny wpływ na cykl dobowy (utrudnia zasypianie), a brak snu zmniejsza odporność organizmu. Warto pamiętać, że korzystanie z komputera nie będzie niszczyło nam wzroku, o ile będziemy z niego korzystać rozsądnie. Jeśli pracujesz przy komputerze, to po każdej godzinie pracy warto zrobić sobie kilkuminutową przerwę. Ważne jest również nawilżanie sztucznymi łzami, ponieważ podczas pracy przy komputerze rzadko mrugamy, co prowadzi do wysuszenia gałki ocznej.
Czytaj więcej: Soczewki kontaktowe a praca przy komputerze. O czym pamiętać?
6. Marchewki znacznie poprawiają wzrok
Każdy z nas słyszał nie raz od babci „jedz dużo marchewki, żeby mieć lepszy wzrok”. Mit ten ma swoje korzenie w czasach II wojny światowej, gdy brytyjscy naukowcy chcieli ukryć przed świtem wynalezienie radarów. Brytyjscy i polscy piloci twierdzili, że lepiej widzą w nocy, bo jedzą dużo marchwi. Jednak nie jest to do końca prawda. Warzywo to zawiera dużo wit. A, która przekształcana jest w beta- karoten, który jest on obecny w wielu różnych innych warzywach i owocach. Nadmierna podaż witaminy A może być niebezpieczna dla naszego zdrowia.
7. Badanie oczu jest konieczne tylko w przypadku problemów
Jednym z największych mitów dotyczących wzroku jest to, że jeśli nie masz problemów ze wzrokiem, to nie musisz odwiedzać okulisty. Nawet gdy nie odczuwasz problemów ze wzrokiem, to powinieneś przynajmniej raz na 2 lata udać się na wizytę do okulisty. Jeśli w najbliższej rodzinie występowały choroby oczu takie jak np. zaćma, jaskra czy stożek rogówki, to powinieneś być pod stałą kontrolą okulisty. Pierwsze objawy tych chorób są niespecyficzne, a szybkie ich wykrycie pozwala na wprowadzenie w porę odpowiedniego leczenia, a tym samym uniknięcia poważnych konsekwencji zdrowotnych (z utratą wzroku włącznie).
Konieczna jest również okresowa kontrola wzroku u dzieci i nastolatków. Właśnie w tym okresie mogą ujawnić się różne wady wzroku czy choroby oczu. Jest to spowodowane rozwojem gałki ocznej i wahaniami spowodowanymi gospodarką hormonalną.
Pamiętaj, że najlepszą ochroną przed występowaniem wad czy chorób wzroku jest wiedza. Dlatego warto wyeliminować ze swojego życia wszystko, co może szkodzić. Dla zdrowia oczu ważna jest również prawidłowo zbilansowana dieta oraz regularne wizyty kontrolne u okulisty lub optometrysty.